2001 Mars Odyssey, NASA adına, Lockheed Martin tarafından üretilen Mars’ın yörüngesinde hâlen dönmeye devam eden robotik bir uzay aracıdır.

Görevi, gezegenin jeolojisini, radyasyon ortamını incelemenin yanı sıra gezegende su veya buz kütleleri saptamaktı.

2000 yılınının Ağustos ayında, komite tarafından uzay aracının adı ARES olarak belirlenmişti.

2001 Mars Odyssey aday isimlerden bir tanesiydi. Adını ünlü bilimkurgu yazarı Arthur C. Clarke’ın “2001 Space Odyssey” romanından almaktaydı.

Bu isim, 2001 yılında görevine başlayacak uzay aracı için çok uygun olsa da telif hakları kaygıları nedeniyle komite tarafından reddedilmişti.

Ancak NASA, konuya dair Arthur C. Clarke ile iletişime geçmiş, Clarke ise hiçbir itirazının olmayacağını, hatta bu durumdan çok memnun olacağını belirtmiş, böylece Eylül 2000’de uzay aracının adı 2001 Mars Odyssey olarak değiştirilmiştir.

2001 Mars Odyssey, en uzun süredir (19 yıl, 3 ay) Mars’ta hizmet veren uzay aracı olarak bu rekoru elinde bulundurmaktadır.

Kendisinden önceki rekor sahibi ise yine Lockheed Martin tarafından üretilen Mars Global Surveyor idi.

Mars Global Surveyor, 1996- 2006 yılları arasında tam 9 yıl, 1 ay, 21 gün hizmet vermiştir.

2001 Mars Odyssey, 2010 yılında bu rekoru kırmıştır. Bu rekordaki en yakın rakibi ise kendisinden 2 yıl sonra, 2003 yılında Avrupa Uzay Ajansı tarafından geliştirilen günümüzde görevine hâlen devam eden Marx Express adlı uzay aracıdır.

2001 Mars Odyssey, temelde üç ana teknolojiye sahiptir: THEMIS, MARIE, GRS. THEMIS (Termal Salınım Görüntüleme Sistemi), Mars’ın yüzeyinin ısıl özelliklerini belirlemek ve yüzeyindeki minerallerin dağılımını görmek için Mars Odyssey uzay aracında kullanılmak üzere geliştirilen bir kamera sistemidir.

MARIE, Mars’ın radyasyon seviyesini ölçmek için geliştirilmiş bir ekipmandır.

Bu ekipman, Mars’ın radyasyon seviyesinin insan bedeni üzerindeki etkilerinin belirlenmesi için oldukça önemlidir.

Son olarak da GRS (Gama Işınları Spektrometresi), Mars’ın yüzeyindeki elementleri tanımlamak, su/buz kütlelerinin yerlerini saptamak amacıyla Arizona Üniversitesi’nin Ay ve Gezegen Laboratuvarı (Lunar and Planetary Laboratory) tarafından geliştirilmiş ve üretilmiştir.

Üniversite, 2001 Mars Odyssey benzeri birçok projeye de katkı sağlamıştır. Arizona Üniversitesi (University of Arizona) logosunun tam ortasında bir anahtar bulunmaktadır.

2002 yılında Mars Odyssey’nin verileri gezegende su olabileceğini gösteriyordu. Mars Odyssey, bu verilerle gezegendeki suyun basit bir dağılım haritasını çıkarmış, 2008 yılında Phoenix uzay aracı, Mars Odyssey’in bu keşfini onaylamıştı.

Lockheed Martin, alanında lider, çok uluslu 1995 yılında iki şirketin iştirakı olarak kurulan, ileri teknoloji, havacılık ve uzay, savunma sanayi alanlarında faaliyet gösteren, aynı zamanda, sağlık sistemleri, yenilebilir enerji gibi alanlara da yatırım yapan bir şirkettir.

Lockheed Martin, 2000 yılında yaşanan trajik bir olayla da hatırlanmaktadır. Şirketin Mississippi’deki fabrikasında çalışan Douglas Williams, iş yerinde on dört iş arkadaşını vurmuş, beşi Afroamerikan olmak üzere altı kişi hayatını kaybetmişti.

Bu olay, ırkçı bir saldırı olması nedeniyle, Sivil Haklar Hareketi’nden beri yaşanan en ağır nefret suçu olarak görülmektedir.

Olay, aynı zamanda, yaşandığı yıl, iş yerinde en çok kişinin öldürüldüğü silahlı saldırı olarak da kayıtlara geçmiştir.

NASA’nın birçok projesinde Lockheed Martin şirketinin imzasını görebilirsiniz.

Lockheed Martin, başarılarının sırrının, geliştirdikleri yönetimsel bir sistemden kaynaklandığının altını çizmektedir: Double-Helix Methodology yani Çift-Sarmal Yöntemi.

Bu yöntem; deney/deneyim, teknoloji ve işlem konsepti (Conops) alanlarını sarmal bir yapıda birleştirerek sektörde öncü şirket hâline gelmelerini sağlamıştır.

Bu yöntemin adı, aslında bir biyoloji terimi olan, DNA’nın çift sarmal yapısının adını taşımaktadır.

Fortune 500, Fortune dergisi tarafından yıllık olarak hazırlanan ABD’deki en yüksek net ciroya sahip 500 şirketin sıralandığı bir listedir.

2020 yılında, Lockheed Martin, bu listeye 57. Sıradan girerek ilk 100’de yer almıştır. 


Subscribe
Bildir
guest
0 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments