Thomas Paine 1737 yılında Büyük Britanya’da doğmuş ünlü siyasetçi, filozof, devrimci ve aktivisttir.
İngiltere’den göç ederek Amerika’nın kuzey kıyılarına yerleşmiş olan ve Amerika Birleşik Devletleri’nin kurulmasına öncülük eden “13 Koloni“yi düşünceleriyle etkilemiş, Amerikan Devrimi’nin başlamasında önemli rolü olmuştur. Bu sebepten “Amerikan Devrimi’nin Babası” olarak anılır.
Hayatının ilk 37 yılında İngiltere’de yaşayan Paine, bu süre boyunca 2 kez evlenmiş ve öğretmenlik de dâhil pek çok farklı işte çalışmıştır. 30 Kasım 1774‘te Benjamin Franklin‘in referans mektubuyla birlikte Amerika’ya göç etmiştir.
Sağduyu Broşürü ve Amerikan Devrimi
Amerika’ya göç etmesinden 2 yıl sonra yazdığı ve anonim olarak yayınladığı “Sağduyu” (Common Sense) broşürü, kısa sürede büyük kitlelere ulaşarak, cumhuriyetçilik fikrinin yayılmasına ve o dönemde hâlâ İngiltere’ye bağlı olan 13 Koloni‘nin bağımsızlık isteğinin güçlenmesine neden olmuştur.
Sağduyu, başlangıçta Philadelphia gazetelerinde yayınlanmak üzere bir dizi mektup şeklinde hazırlanmış olsa da, yayınlanmak için çok uzun ve kullanışsız olması nedeniyle, Thomas Paine yayımlanma biçimini değiştirerek broşür formunu tercih etmişti.
Toplamda dört bölümden oluşan broşür, “Monarşi ve Kalıtsal Miras” adını taşıyan ikinci bölümünde monarşiyi hem İncil hem de tarihsel perspektiften ele almış ve yer yer İncil’den alıntılar yapmıştır.
Bu bölümde bütün insanların yaratılışta eşit olduğunu, krallar ve halk arasındaki ayrımın yanlış olduğunu anlatmıştır. Sağduyu eserinin orijinal baskılarından biri günümüzde Washington DC Ulusal Kongre Kütüphanesinde, Nadir Kitap ve Özel Koleksiyonlar bölümünde bulunmaktadır.
Paine’in Sağduyu adlı eseri aynı zamanda Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi‘nin hazırlanmasında etkili olmuştur. Öyle ki, George Washington‘a göre bu eser “insanların düşüncelerinde önemli bir değişime yol açmıştır“.
Ayrıca Napolyon Bonapart, kendisi için “Yeryüzünün her bir kentine Thomas Paine’in saf altından yapılmış heykelinin dikilmesi gerekir.” demiştir.
Çalışmaları ve Adına Yapılan Anıtlar
Öte yandan Thomas Paine aynı zamanda bir mucitti. Notları arasında bulunan çalışmalarından bazıları tasarım aşamasından öteye gidemese de, ağır nesneleri kaldırmak için vinç ve dumansız mum geliştirdi.
Ayrıca barutu bir güç üretme aracı olarak kullanmak için uğraştı ve demir köprülerin ileri formlarını geliştirdi.
En etkileyici başarılarından biri olan İngiltere Wearmonth’taki Wear Nehri boyunca uzanan Sunderland Köprüsü‘dür. Amacı, iskelesi olmayan tek açıklıklı bir köprü inşa etmekti ve bunu 1796 yılında tamamladı.
New Jersey (ABD), New York (ABD), Norfolk (İngiltere), Paris (Fransa) gibi dünyanın çeşitli yerlerinde heykelleri ve anıtları bulunan Thomas Paine‘in, New Rochelle (New York-ABD)’da bulunan anıtı, yapılan ilk anıtıdır.
1839 yılında inşa edilen ve 1899‘da büst eklenen anıt yine kendi adını taşıyan “Paine Caddesi“nin girişinde bulunmaktadır.
0 yorum